Pelvik Ultrason

Pelvik ultrason nedir?

Ultrason, vücudun iç yapılarının ayrıntılı görüntülerini oluşturmak için ses dalgalarından yararlanan bir görüntüleme yöntemidir. Bu yöntemde elde edilen görüntülere ise sonogram adı verilir. Ultrason, genellikle hastanelerde, görüntüleme merkezlerinde ve bazı doktor muayenehanelerinde kolayca yapılabilen güvenli ve hızlı bir uygulamadır.

Pelvik ultrason, karın bölgesi ile bacaklar arasında kalan pelvik alandaki organları incelemek için kullanılır. Bu yöntemle alt karın bölgesindeki organlar da görüntülenebilir. Pelvik bölgedeki organlar arasında:

• İdrarı depolayan mesane
• Yumurtalıklar ile rahim arasındaki geçişi sağlayan fallop tüpleri,
• Yumurta üretimi ve depolanmasından sorumlu olan yumurtalıklar,
• Erkeklerde üreme işlevine katkı sağlayan prostat bezi,
• Bağırsakların alt kısmı olan rektum,
• Kadınlarda doğum ve cinsel sağlık için önemli bir organ olan rahim,
• Rahmi dış dünyaya bağlayan vajina gibi yapılar yer alır.

Pelvik ultrason, bu organlarda meydana gelen değişiklikleri veya hastalıkları tespit etmek amacıyla sıklıkla tercih edilen bir yöntemdir.

Pelvik ultrason türleri

Pelvik ultrasonun farklı türleri bulunur ve her biri belirli organları görüntülemek veya belirli bir amacı yerine getirmek için tasarlanmıştır. İşte pelvik ultrasonun başlıca çeşitleri:

1. Karın Ultrasonu: Karın bölgesindeki organları değerlendirmek amacıyla yapılan bir görüntüleme türüdür.
2. Gebelik Ultrasonu: Gebelik sürecinde, fetüsün rahim içindeki gelişimini izlemek için kullanılır.
3. Rektal Ultrason: Rektumun iç yapısını değerlendirmek amacıyla uygulanan bu ultrason türü, genellikle transrektal ultrason olarak adlandırılır ve prostat bezinin incelenmesinde de kullanılır.
4. Transvajinal Ultrason: Vajina yoluyla yapılan bu ultrason yöntemi, rahim ve diğer kadın üreme organlarının detaylı olarak görüntülenmesini sağlar.

Her bir ultrason türü, hedeflenen bölgeye ve amaca uygun olarak özel olarak uygulanır ve doktorların doğru teşhis koymasına yardımcı olur.

Pelvik ultrason ne zaman önerilir?

Sağlık uzmanları, çeşitli durumlarda pelvik ultrason uygulamasını tavsiye edebilir:

1. Hamilelikte zorluk çekme.
2. Cinsel ilişki sırasında rahatsızlık veya ağrı.
3. İdrar yaparken hissedilen acı.
4. Pelvik veya karın bölgesinde ağrı.
5. Karnın şişkinliği.
6. Menopoz sonrası anormal adet kanamaları veya diğer kanama türleri.
7. İdrar kaçırma sorunları.

Pelvik ultrason ile hangi hastalıklar tespit edilebilir?

Pelvik ultrason, birçok farklı rahatsızlığın tanısına yardımcı olabilir. Bunlar arasında:

Her birey için

• Mesane kanseri.
• Fıtıklar.
• Böbrek taşlarının mesaneye doğru hareket etmesi veya orada bulunması.

Kadınlar için

• Ektopik gebelik.
• Endometriozis.
• Jinekolojik tümörler.
• Yumurtalık kistleri.
• Yumurtalık torsiyonu.
• Pelvik inflamatuar hastalık.
• Pelvik organ prolapsusu.
• Polikistik over sendromu (PKOS).
• Rahim miyomları.

Erkekler için

• Seminal veziküllerde enfeksiyon veya kist oluşumu.
• Prostat kanseri.
• Testis kanseri.
• Testis veya skrotumda enfeksiyon.
• Skrotum veya penis yaralanmaları.

Pelvik ultrasonun başka kullanım alanları var mı?

Sağlık hizmeti sağlayıcıları, pelvik ultrasonu biyopsi işlemlerinde de kullanabilir. Biyopsi, vücuttan küçük bir doku örneği almak için gerçekleştirilen bir prosedürdür ve ultrason, biyopsi iğnesinin doğru bir şekilde yönlendirilmesine yardımcı olur.

Ayrıca, pelvik ultrason, rahim içi araçların (RİA) yerleşimini kontrol etmek için de kullanılabilir. RİA, gebeliği önlemek amacıyla rahim içine yerleştirilen bir cihazdır.

Pelvik Ultrasonu Kim Uygular?

Pelvik ultrason genellikle bu konuda uzmanlaşmış sağlık profesyonelleri tarafından yapılır. Bu uzmanlar, "sonografçı" olarak adlandırılır. Bazen doktorunuz da pelvik ultrason işlemini gerçekleştirebilir.

Pelvik Ultrason Görüntüleri Nasıl Elde Edilir?

Pelvik ultrason sırasında, sonografçı "dönüştürücü" adı verilen özel bir cihaz kullanır. Bu küçük ve çubuk benzeri cihaz, ses dalgaları yayar. Dönüştürücü, bir bilgisayar ve monitöre bağlıdır. Sağlık uzmanınız, cihazı hareket ettirdikçe ses dalgaları vücudunuzdaki farklı doku türlerinden yansır ve bu yansımalar geri dönerek bilgisayarda görüntüye dönüştürülür. Bu işlem sırasında oluşturulan görüntüler, organlarınızın gerçek zamanlı hareketlerini gösterir ve kan damarlarındaki kan akışını bile gözlemlemenizi sağlar.

Pelvik Ultrasona Nasıl Hazırlanmalısınız?

Eğer karından (abdominal) pelvik ultrason yapılacaksa, sağlık uzmanınız işlem öncesinde bol su içmenizi isteyebilir. Bu, mesanenizin dolmasını sağlar ve daha net görüntülerin elde edilmesine yardımcı olur. Ancak, rektal veya transvajinal ultrason için mesanenizin dolu olmasına gerek yoktur. Herhangi bir pelvik ultrason taraması öncesinde, sağlık uzmanınız size özel talimatlar verecektir. Aklınıza takılan sorular için mutlaka doktorunuzla iletişime geçin.

Pelvik Ultrason Nerede Yapılır?

Pelvik ultrason genellikle görüntüleme konusunda uzmanlaşmış sağlık merkezlerinde gerçekleştirilir. Ancak, pek çok sağlık hizmeti sağlayıcısının kendi kliniklerinde de ultrason cihazları bulunur. Bu sayede, başka bir yere gitmenize gerek kalmadan, muayene sırasında ultrason taramanızı yaptırabilirsiniz.

pelvik Ultrason Nasıl Yapılır?

Sağlık uzmanınız karnınızın alt bölgesine sıcak bir jel uygular. Bu jel, cihazın cildiniz üzerinde rahatça kaymasına ve daha net görüntüler oluşturmasına yardımcı olur. Ardından dönüştürücüyü karnınızın çeşitli bölgelerinde hareket ettirir. Bu işlem sırasında herhangi bir acı hissetmezsiniz.

Transvajinal Ultrason Nasıl Uygulanır?

Transvajinal ultrason sırasında, sonografçı dönüştürücü cihazı kayganlaştırıcı bir jel ile kaplar ve vajinanıza birkaç santim yerleştirir. Bu işlem başlangıçta hafif bir rahatsızlık verebilir, ancak jinekolojik muayene kadar tolere edilebilir bir durumdur. Sağlık uzmanı, cihazı üreme organlarınızı daha iyi görebilmek için nazikçe farklı açılarda hareket ettirir.

Rektal Ultrason Nasıl Yapılır?

Rektal ultrason sırasında yan pozisyonda yatmanız gerekir. Sağlık uzmanınız, cihazı rektumunuza yerleştirerek bu bölgedeki yapıları ve prostatı tarar. Cihazın rahat hareket etmesi için dönüştürücüye yağlayıcı sürülür.

Pelvik Ultrason Sonrasında Yan Etkiler Var Mı?

Pelvik ultrason sonrası herhangi bir yan etki yaşanmaması beklenir. Ancak, ağrı, kanama, ateş veya başka rahatsızlıklar hissederseniz, hemen sağlık uzmanınıza başvurmalısınız.

Pelvik Tarama Sonuçları Nasıl Değerlendirilir?

Ultrason taramanızı gerçekleştiren uzman, elde edilen görüntüleri bir radyoloğa (görüntüleme uzmanı) gönderir. Radyolog, bu görüntüleri detaylı bir şekilde inceler ve teşhis koyar. Ardından, raporunu sağlık uzmanınızla paylaşır. Sağlık uzmanınız da sonuçları değerlendirdikten sonra sizinle iletişime geçerek durumu ve sonraki adımları görüşür. Ancak bazı durumlarda, özellikle doğum ve jinekoloji alanında uzmanlaşmış bir doktor, radyologdan bağımsız olarak ultrason görüntülerini doğrudan yorumlayabilir ve size bilgi verebilir.

Pelvik Taramanın Faydaları Nelerdir?

Pelvik ultrason, çeşitli avantajlarıyla öne çıkar:

• Detaylı Görüntüleme: Pelvik taramalar, yüksek kalitede ayrıntılı görüntüler sağlar. Bu sayede iç organlar ve dokular net bir şekilde incelenebilir.
• Hızlı Sonuç: Pelvik taramalar genellikle 15 dakika ile 1 saat arasında tamamlanır. Bu da hızlı bir şekilde bilgi edinmenize olanak tanır.
• Güvenli: Pelvik ultrason, diğer bazı görüntüleme yöntemlerinden farklı olarak radyasyon içermez. Bu da özellikle sık yapılan taramalarda güvenli bir seçenek olmasını sağlar.